Pomorze – nowe energetyczne serce Polski i centrum inwestycji zagranicznych

Kluczowym atutem Pomorza jest system pozyskiwania i wspierania inwestorów, konsekwentnie rozwijany od kilkunastu lat. Obejmuje on zarówno strukturę realizacyjną – fundusze, infrastrukturę, kadry – jak i promocję marki regionu. Dzięki temu województwo pomorskie potrafi przekuć swoją historyczną różnorodność w przewagę konkurencyjną. Dowodem są coroczne wyróżnienia w rankingach najlepszych europejskich lokalizacji dla biznesu Financial Times (w 2024 roku – 3. miejsce w kategorii strategii przyciągania inwestycji zagranicznych) oraz stały wzrost liczby nowych inwestycji w regionie (w minionym roku najwyższy w Polsce, co zostało nagrodzone statuetką PRO Tiger podczas konferencji Follow The Leaders 2024).

Pomorze udowadnia, że konsekwencja i długofalowa strategia mogą przekształcić regionalną różnorodność w trwałą przewagę konkurencyjną. To jedno z najbardziej atrakcyjnych miejsc dla inwestycji w Europie.

Komplementarny system wsparcia

Aspiracje rozwojowe Pomorza zmaterializowały się w inicjatywie Invest in Pomerania, skupiającej partnerów regionalnych, instytucjonalnych i samorządowych. Głównymi zadaniami powołanego w 2011 roku projektu są: realizacja wizji rozwoju sektorów priorytetowych, stałe wsparcie inwestorów zagranicznych oraz tworzenie platform współpracy między sektorem prywatnym i publicznym.

Invest in Pomerania działa pod auspicjami Agencji Rozwoju Pomorza, budując międzynarodową renomę regionu. Dzięki stworzeniu szybkiej i stabilnej ścieżki inwestycyjnej powstał system kompleksowej obsługi inwestora – od narzędzi promocyjnych, przez dostarczanie kompletnych analiz rynkowych, po łączenie z lokalnymi partnerami biznesowymi. W ciągu 14 lat zakończono 220 procesów inwestycyjnych, które wygenerowały 25 000 miejsc pracy. Wśród największych inwestorów warto wymienić State Street (2000 specjalistów), EPAM (1600) i Bayer (700).

Siłą Pomorza jest spójny i długofalowy system wsparcia inwestorów – oparty na współpracy, dywersyfikacji i zaufaniu – który przekształca regionalny potencjał w trwałą przewagę konkurencyjną na globalnym rynku.

Każdy wysokojakościowy etat generuje średnio 0,8 dodatkowego miejsca pracy w otoczeniu gospodarczym, co daje łącznie 1,8 miejsca pracy na każdy etat. Tzw. spillovers („rozlania”) obejmują głównie sektor MSP – od firm szkoleniowych i doradczych, przez IT, transport i facility management, po usługi konsumenckie. Cały ekosystem wokół centrów usług biznesowych liczy dziś ponad 73 000 miejsc pracy.

Jednym z najważniejszych czynników determinujących skuteczność strategii rozwoju gospodarczego regionu jest dywersyfikacja sektorowa inwestycji. Dzięki rozważnej selekcji Pomorze jest przygotowane na wyzwania związane z globalnymi napięciami handlowymi i geopolitycznymi, wahaniami w łańcuchach dostaw oraz presją inflacyjną wpływającą na koszty pracy i energii.

Komplementarny system wsparcia inwestycyjnego wykorzystuje naturalne przewagi konkurencyjne regionu, umożliwiając elastyczne dostosowywanie długofalowej strategii do zmiennej koniunktury geopolitycznej. Oparty jest jednak na stałych filarach, które definiują pozycję północnej Polski na globalnych rynkach.

Port-centryczność i strategiczna lokalizacja

Pomorska gospodarka w dużym stopniu czerpie swoją siłę z regionalnych portów. Terminale w Gdańsku i Gdyni, stanowiące wspólnie jeden z największych hubów kontenerowych na Bałtyku, nadają regionowi rolę „bramy na świat”. Aż 20% polskiego PKB jest związane z działalnością trójmiejskich portów, co pokazuje, jak potężnym kołem zamachowym gospodarki stały się one w ostatnich latach. Dodatkowo, planowane inwestycje Baltic Hub zwiastują wkrótce podwojenie rocznych przeładunków, co otworzy terminalowi drogę do nowych rynków i towarów, wzmacniając jego przewagę konkurencyjną w basenie Morza Bałtyckiego.

Dzięki umiejętnemu wykorzystaniu położenia, Pomorze przyciąga inwestycje nie tylko logistyczne, lecz także wysokotechnologiczne. Rozwinięte połączenia intermodalne w głąb Europy zachęcają do inwestowania firmy oczekujące stabilnej i wydajnej infrastruktury transportowej. Rozbudowana sieć połączeń zapewnia komunikację ze wszystkimi kontynentami – zarówno drogą morską, jak i lotniczą (70 bezpośrednich destynacji, blisko 7 mln pasażerów rocznie na gdańskim lotnisku) – a nowoczesne szlaki drogowe (autostrada A1, droga ekspresowa S7) i kolejowe łączą region z południem i zachodem Europy.

Porty w Gdańsku i Gdyni czynią z Pomorza bramę Polski na świat, a strategiczne położenie regionu – fundament jego gospodarczej siły – przyciąga zarówno sektor logistyczny, jak i inwestycje w nowoczesne technologie.

Jakość życia i specjalizacje uczelni

Jedną z największych wartości Pomorza jest zasób talentów – szczególnie w obszarach wysokich technologii i znajomości języków obcych. Pracownicy cenią region za wysoką jakość życia, co potwierdzają coroczne rankingi. Dla nowego pokolenia kluczowe są takie czynniki jak czystość powietrza, dostęp do terenów zielonych, bogata oferta kulturalna i edukacyjna oraz nowoczesna infrastruktura miejska. Wysoka jakość życia staje się nie tylko magnesem dla specjalistów, lecz także argumentem w negocjacjach biznesowych.

Podobną rolę odgrywają uczelnie wyższe i ich specjalizacje. W 27 pomorskich szkołach wyższych kształci się niemal 90 000 studentów, regularnie zasilających lokalny rynek pracy. Największe ośrodki – Federacja Uczelni Fahrenheita, Uniwersytet WSB Merito i Uniwersytet Morski – wypracowały skuteczne modele współpracy z biznesem oraz narzędzia transferu technologii, które umożliwiają komercjalizację wyników badań.

W rankingu menedżerów oceniających konkurencyjność miast w sektorze usług biznesowych Trójmiasto zajęło 1. miejsce, wyprzedzając Wrocław i Katowice/GZM. Aglomeracja została doceniona za wysoką jakość życia, dobre połączenia kolejowe oraz korzystne koszty najmu biur. Wynik ten pokazuje, że poza wskaźnikami statystycznymi największym atutem Pomorza jest jego pozytywny wizerunek – region postrzegany jest jako bezpieczne, atrakcyjne i perspektywiczne miejsce do inwestowania i życia.

Pomorze łączy wysoką jakość życia z silnym zapleczem akademickim, tworząc środowisko, w którym talenty chcą żyć, pracować i rozwijać innowacje.

Strategia inwestycyjna w kontekście BIZ

W 2022 roku Pomorze, we współpracy z Bankiem Światowym, opracowało strategię wspierania bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ). W ramach prac przygotowawczych przeprowadzono analizę dotychczasowych działań oraz ocenę ich wpływu na rozwój regionu. Eksperci Banku Światowego odnotowali m.in. wzrost liczby miejsc pracy związanych z BIZ o 230% oraz wzrost napływu inwestycji o 160% w pierwszej dekadzie działalności inicjatywy Invest in Pomerania.

Nowa strategia koncentruje się na branżach priorytetowych: offshore wind, mobility, półprzewodnikach, IT i BSS, wykorzystując lokalne atuty w zakresie położenia, potencjału technologicznego i kapitału ludzkiego. Wdrażanie zaleceń Banku Światowego pozwala regionowi skutecznie konkurować w Europie Środkowo-Wschodniej o inwestycje wysoko zaawansowane technologicznie.

W analizach strategicznych regularnie wskazuje się ryzyko spowolnienia inwestycji w sektorach wysokich technologii, wynikające z globalnych cykli koniunkturalnych i zmian regulacyjnych w UE. Pomorze przeciwdziała temu, rozwijając ekosystem innowacji łączący przemysł, naukę i sektor publiczny, a także intensyfikując współpracę międzynarodową z regionami o podobnym profilu – zwłaszcza ze Skandynawią i północnymi Niemcami.

Pomorze buduje swoją przewagę dzięki strategii opartej na danych, partnerstwie i koncentracji na sektorach przyszłości – stając się jednym z najbardziej świadomych i konkurencyjnych regionów inwestycyjnych w Europie Środkowo-Wschodniej.

BSS i sektor IT – stabilność w czasach spowolnienia

Sektory Business Services (BSS) i IT należą do najszybciej rozwijających się gałęzi gospodarki regionu. Obecnie działa tu ponad 200 centrów usług, zatrudniających około 40 tysięcy osób w obszarach takich jak R&D, księgowość, logistyka czy bezpieczeństwo cyfrowe.

Mimo globalnego spowolnienia w branży IT, trójmiejskie firmy wykazują wysoką odporność na kryzys, a inwestorzy wciąż podejmują decyzje o lokowaniu nowych projektów. Polskie zespoły łączą wysokie kompetencje z konkurencyjnymi kosztami pracy, dzięki czemu rynek nie wykazuje oznak stagnacji, lecz utrzymuje stabilny trend wzrostowy.

Pomorski sektor BSS i IT udowadnia, że odporność gospodarki mierzy się nie brakiem wyzwań, lecz zdolnością do wzrostu mimo nich – a kompetencje i jakość pracy są najlepszym gwarantem tej stabilności.

Transformacja w sektorze energii – offshore wind i energetyka jądrowa

Pomorze jest liderem krajowej transformacji energetycznej, szczególnie w obszarze offshore wind. Farmy Baltica 2 i 3 mają stać się największymi na Bałtyku, a do 2040 roku region planuje osiągnąć potencjał 33 GW. Położenie geograficzne Pomorza zapewnia przewagę energetyczną w każdym ogniwie globalnego łańcucha dostaw. Symbolicznym początkiem przemiany było uruchomienie produkcji pierwszych wież wiatrowych w fabryce Baltic Towers. Wykorzystując naturalny potencjał i nowoczesne technologie, region zmierza ku modelowi, w którym energia z OZE zasila przemysł przyszłości – od centrów danych po produkcję półprzewodników i baterii do systemów e-mobility.

Po kilku latach przygotowań rozpoczęły się również prace przygotowawcze do budowy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej, która zlokalizowana zostanie w województwie pomorskim. Planowanych sześć reaktorów ma wytwarzać energię odpowiadającą ok. 40% rocznego krajowego zapotrzebowania. Oprócz zwiększenia niezależności energetycznej i ograniczenia emisji, inwestycja ta będzie impulsem dla rozwoju regionu – obejmując modernizację infrastruktury transportowej, aktywizację lokalnych firm, rozwój rynku pracy i usług wspólnych.

Regionalne instytucje wsparcia biznesu uważnie monitorują ryzyka transformacji energetycznej, takie jak opóźnienia w łańcuchach dostaw kluczowych komponentów, ograniczenia w sieciach przesyłowych czy deficyt wykwalifikowanych techników. Odpowiedzią są inwestycje w centra szkoleniowe (m.in. nowe ośrodki RelyOn i GWO) oraz programy współpracy z uczelniami technicznymi, które mają zwiększyć liczbę specjalistów w sektorze energetyki odnawialnej i jądrowej.

Transformacja energetyczna Pomorza to nie tylko zmiana źródeł energii, lecz budowa nowego modelu gospodarki – opartej na wiedzy, technologiach i niezależności energetycznej, które stają się fundamentem przyszłego rozwoju regionu.

Gigafabryki i przemysł wysokich technologii

Pomorze aktywnie buduje swoją pozycję w europejskim ekosystemie półprzewodników. Region coraz częściej przyciąga uwagę inwestorów branżowych i wkrótce może stać się nowym europejskim hubem projektowo-produkcyjnym w tym sektorze.

W tym kontekście szczególnego znaczenia nabierają relacje Pomorza z Tajwanem – światowym liderem produkcji półprzewodników. Podczas lipcowej wizyty przedstawicieli TAIPO (Taiwan-Poland Chamber of Commerce), Taiwanese Special Economic Zones, Lissome Art & Culture oraz firmy UMAI podpisano porozumienie o współpracy, które wkrótce może zaowocować konkretnymi inwestycjami na terenie województwa pomorskiego.

Pomorze stawia na gospodarkę przyszłości – inwestując w półprzewodniki, elektromobilność i przemysły high-tech, buduje fundament pod nową rewolucję technologiczną.

Równolegle władze samorządowe i instytucje otoczenia biznesu zainicjowały realizację jednego z najważniejszych projektów strategicznych regionu – Pomorskiego Parku Technologiczno-Przemysłowego w Wojanowie. Ośrodek o powierzchni ponad 500 ha będzie ukierunkowany na inwestycje w półprzewodniki, elektromobilność i przemysły high-tech. Strony porozumienia zobowiązały się do współpracy w zakresie planowania przestrzennego, promocji inwestycyjnej, przygotowania terenów, obsługi inwestorów oraz tworzenia sprzyjających warunków dla rozwoju przemysłu zaawansowanych technologii.

Park w Gminie Pruszcz Gdański ma szansę stać się bramą dla inwestycji technologicznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Projekt został już uwzględniony w dokumentach strategicznych Ministerstwa Rozwoju i Technologii, Agencji Rozwoju Przemysłu oraz Polskiego Funduszu Rozwoju, co potwierdza jego znaczenie w skali krajowej.

Trendy i prognozy

Najbliższe lata przyniosą dalszą profesjonalizację procesów inwestycyjnych, rozwój infrastruktury portowej i energetycznej oraz konsolidację terenów inwestycyjnych. Region planuje także zwiększyć liczbę wydarzeń branżowych i udział w globalnych inicjatywach, aby wzmocnić markę Pomorza w oczach międzynarodowych inwestorów.

Przyszłość rozwoju regionu wymaga jednak równowagi między wzrostem a odpornością – zdolności utrzymania przewagi konkurencyjnej mimo globalnych kryzysów gospodarczych, zmian klimatycznych czy napięć geopolitycznych. Dlatego Pomorze traktuje zarządzanie ryzykiem systemowym jako kluczowy element swojej strategii inwestycyjnej.

Przyszłość Pomorza opiera się na równowadze między wzrostem a odpornością – region nie tylko przyciąga inwestycje, lecz buduje trwałe fundamenty rozwoju, zdolne sprostać globalnym kryzysom i wykorzystać nadchodzące szanse.

Wnioski są jasne: Pomorze łączy historyczne atuty lokalizacyjne z nowoczesną strategią rozwoju, stabilnym sektorem usług biznesowych, rosnącym potencjałem technologicalnym i energetycznym. Dzięki spójnemu systemowi wsparcia inwestorów, portowej lokalizacji, wysokiej jakości życia i strategicznym branżom przyszłości, Pomorze pozostaje miejscem, w którym realnie kształtuje się przyszłość inwestycji w Polsce.