Strona główna – Kongres Obywatelski

Partnerska i wspólna Polska – idea na kolejne 100 lat Niepodległej

dr Jan Szomburg

Prezes Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Polska nie jest skazana na powrót do przeszłości, a obecna dezintegracja może być etapem przejściowym do integracji na wyższym poziomie. Im szybciej nakreślimy nową, bardziej dojrzałą i inkluzywną ideę Polski oraz zbudujemy wokół niej szeroki konsensus, tym szybciej wkroczymy na właściwe tory rozwoju.

Do czego zobowiązuje nas śmierć Pawła Adamowicza?

Skończmy z tą naszą grą we wzajemne „ściąganie się w dół”

Polecane

prof. Bronisław Misztal

socjolog

Od „ja” do „my”

Dojrzałość to stadium rozwoju moralnego społeczeństwa.

dr Jan Szomburg

Prezes Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Partnerska i wspólna Polska – idea na kolejne 100 lat Niepodległej

Polska nie jest skazana na powrót do przeszłości, a obecna dezintegracja może być etapem przejściowym do integracji na wyższym poziomie.

dr Andrzej Krajewski

historyk, publicysta

Historia Polski – prywata nie popłaca

Polska, jako kraj położony w najbardziej geopolitycznie niefortunnym miejscu Europy, powinna być z natury wyspecjalizowana w pragmatyzmie.

Ku dojrzałej wspólnocie Polaków

Marcin Skrzypek

Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego, Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN"

Jak wygrać wojnę polsko‑polską?

Najlepszym sposobem na skruszenie murów, które zbudowali między sobą Polacy, jest współpraca na rzecz wspólnego dobra.

dr Krzysztof Jedliński

psychoterapeuta i trener psychologiczny

Terapia narodowa

Umiejętność panowania nad własnymi emocjami to sztuka świadcząca o naszej dojrzałości.

prof. Jadwiga Puzynina

Zespół Etyki Słowa RJP PAN

Co oznacza dojrzała komunikacja?

To nie język może być dojrzały, lecz posługujący się nim ludzie.

Wanda Traczyk-Stawska

strzelec łączniczka w Powstaniu Warszawskim

Czy można wyleczyć się z nienawiści?

Macie Państwo przed sobą świadectwo Pani Wandy Traczyk‑Stawskiej – strzelca łączniczki w Powstaniu Warszawskim.

prof. Andrzej Eliasz

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny

Pułapka zbyt silnych przekonań

Człowiek – jeśli chce zachować elastyczność myślenia i otwartość na zmiany – powinien stale konfrontować swoje przekonania z informacjami, które mogą je podważać.

Ewa Kipta

Architekt, urbanista

Partnerstwo zamiast samouwięzienia

Przeciętny Polak czuje swoją przynależność przede wszystkim do dwóch grup społecznych: rodziny oraz narodu.

wszystkie teksty

Jaka tożsamość Polaków?

dr Jan Szomburg

Prezes Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Wyzwanie dojrzałej tożsamości narodowej

Stoimy dziś przed wyzwaniem stworzenia naszej wspólnej, dojrzałej tożsamości narodowej.

Mirosław Taras

Wiceprezes Zarządu, PD Co.

Czas wyjść z naszych jaskiń

Polacy są trochę jak jaskiniowcy.

dr Andrzej Krajewski

historyk, publicysta

Historia Polski – prywata nie popłaca

Polska, jako kraj położony w najbardziej geopolitycznie niefortunnym miejscu Europy, powinna być z natury wyspecjalizowana w pragmatyzmie.

prof. Michał Bilewicz

Kierownik Centrum Badań nad Uprzedzeniami, Uniwersytet Warszawski

Zdrowa tożsamość narodowa

Z państwem oraz narodem można się utożsamiać na dwa sposoby – narcystycznie, bazując na niepewności i lękach, bądź też w oparciu o poczucie własnej wartości.

prof. Tadeusz Sławek

Uniwersytet Śląski

Jaki polski dom w XXI wieku?

Szlachecki dwór był miejscem dość specyficznym.

prof. dr hab. Marcin Król

Uniwersytet Warszawski

Więcej ducha i wspólnotowości

Romantyzm ma w Polsce złą opinię.

wszystkie teksty

Edukacja do rozumienia siebie i świata

Maria Mach

Dyrektor Biura Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci

Jaka wiedza buduje wspólnotę?

„Cnota jest wiedzą” – to jedno z fundamentalnych twierdzeń leżących u podstaw współczesnego świata, które przypisuje się Sokratesowi.

dr Jan Szomburg

Prezes Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Edukacja do dojrzałości

Pytanie „do czego edukować”, które stawiamy na Kongresie Obywatelskim od lat, staje się dziś dramatycznie ważne.

Beata Szulc

pedagog, założycielka Chrześcijańskiej Fundacji Edukacji Montessori CHCEMY

Jak kształcić do dojrzałości?

Szkoła powinna wychowywać dzieci na dojrzałych obywateli.

wszystkie teksty

Druga transformacja polskiej gospodarki

Robert Czarnecki

Dyrektor Biura Dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju

Gdzie rynek nie może, tam państwo pomoże

Rozwój przemysłu czwartej generacji przynosi szereg pytań dotyczących drogi jaką obrać, by polskie przedsiębiorstwa były w stanie najlepiej uwolnić swój potencjał w nowym otoczeniu rynkowym.

Luk Palmen

Prezes InnoCo Sp. z o.o.

Druga transformacja polskiej gospodarki

Kończy się dziś w Polsce era gospodarki intuicyjnej.

dr Piotr Koryś

historyk, ekonomista

Czego uczy nas historia polskich wysiłków modernizacyjnych?

Od końca XVIII wieku podejmowane były na ziemiach polskich kolejne, nieudane i niedokończone próby modernizacji.

prof. Mariusz Orłowski

Virginia Tech

Gdy maszyny zastąpią człowieka

Jesteśmy dziś świadkami szybkiego, choć stopniowego rozwoju procesów związanych z automatyzacją, robotyzacją oraz sztuczną inteligencją.

Witold Radwański

Wiceprzewodniczący Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego, Prezes Zarządu Krokus Private Equity

Polskie przedsiębiorstwa u progu drugiej transformacji

Dalszy rozwój polskiej gospodarki będzie zależał nie tylko od sukcesów rodzimych start‑upów.

dr Aleksandra Przegalińska

Akademia Leona Koźmińskiego

Nowe technologie – co zamiast pracy?

Od wieków ludzie na całym świecie są zanurzeni w paradygmacie pracy, jako czynności „sensotwórczej”, wokół której zbudowane jest całe życie człowieka.

wszystkie teksty

Wartości i sens życia

dr Piotr Stankiewicz

pisarz, filozof

Sztuka życia według stoika

Jak wyglądałby świat, gdyby każdy człowiek koncentrował się w swoim życiu tylko na tych rzeczach, które są od niego w stu procentach zależne?

prof. Ryszard Stocki

psycholog, profesor nadzwyczajny w Akademii Ignatianum w Krakowie

Odekonomizujmy nasze życie

Nagły wzrost cywilizacyjny nas zaskoczył.

Stefan Widomski

były Wiceprezes Nokia Group

Ekonomia to nie wszystko

We współczesnym świecie wszystko podporządkowane jest ekonomii.

Hanna Marlière

Dyrektor Zarządzająca Green Management Group Sp. z o.o.

Komfort ucieczki od pędzącego świata

Coraz więcej osób zamiast spędzać wakacje w wersji all‑inclusive w pięciogwiazdkowym hotelu, woli „wrócić” na łono natury.

Marcin Wandałowski

Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową

Od Polaka konsumenta do twórcy wspólnotowości?

Cywilizacja zachodnia żyje dziś w świecie „kultury przyjemnościowej”.

Mirosław Taras

Wiceprezes Zarządu, PD Co.

Czas wyjść z naszych jaskiń

Polacy są trochę jak jaskiniowcy.

wszystkie teksty

MYŚLI, KTÓRE INSPIRUJĄ

Na pytanie o to, jakim językiem mówić, by budować wspólnotę, jest tylko jedna odpowiedź – mówić językiem ku drugiemu człowiekowi. Nie przeciw niemu. Mówić dla niego.

prof. Anna Cegieła

przejdź do tekstu Biblioteka myśli

Twórcza, innowacyjna, dwupółkulowa Polska

dr Jan Szomburg

Prezes Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Polska dwupółkulowa drogą do rozwoju proinnowacyjnego

Rozwój gospodarczy można osiągać na wiele sposobów.

prof. Tomasz Arciszewski

George Mason University

Epoka kreatywności i innowacyjności – co nas czeka?

Cywilizacja zachodnia wchodzi dziś w epokę kreatywności i innowacyjności.

prof. Aleksander Nawrat

Zastępca Dyrektora, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

Rewolucja 4.0 – rewolucja interdyscyplinarności?

Esencją czwartej rewolucji przemysłowej jest interdyscyplinarność.

prof. Andrzej Białas

Prezes Polskiej Akademii Umiejętności

Dwie kultury

W polskim sektorze nauki możemy wyraźnie zaobserwować konflikt między gałęzią humanistyczną, a przyrodniczo‑techniczną – pomiędzy którymi istnieje wręcz przepaść.

prof. Mariusz Orłowski

Virginia Tech

Era integracji myślenia i kompetencji

Integracja różnych dziedzin, specjalizacji, kompetencji jest dziś kluczowym wyzwaniem, które stoi zarówno przed firmami, jak i całymi gospodarkami.

prof. Piotr Moncarz

Uniwersytet Stanforda

Dlaczego interdyscyplinarność?

Specjalizacji i interdyscyplinarności nie powinno się stawiać na jednej szali.

wszystkie teksty

Zrozumieć i docenić polską chłopskość

prof. Cecylia Leszczyńska

Katedra Historii Gospodarczej, Wydział Nauk Ekonomicznych UW

O etosie chłopskim i jego znaczeniu we współczesnej Polsce

„Biednemu zawsze wiatr w oczy” – to powiedzenie doskonale definiuje historię polskich chłopów.

Wojciech Domosławski

publicysta, współpracownik Kongresu Obywatelskiego

Polski grzech pierworodny

„Polskim grzechem pierworodnym” było stworzenie systemu ekonomiczno‑prawnego traktującego chłopów – czyli de facto 90% społeczeństwa I Rzeczpospolitej – niemalże jak niewolników.

prof. Izabella Bukraba‑Rylska

Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, PAN Warszawa

O pańskiej i chłopskiej tożsamości Polaków

Jednym z największych wyzwań podejmowanej terapii narodowej jest gruntowne rozpoznanie i docenienie chłopskiej tożsamości polskiego społeczeństwa.

prof. Jerzy Bartmiński

etnolingwista

Polska „pańska”, „chłopska” czy wspólna?

W ogólnonarodowej polskiej narracji tożsamościowej, zdominowanej przez etos szlachecko‑inteligencki, element chłopski jest niemal niezauważalny.

prof. Andrzej Leder

Kierownik Zespołu Filozofii Kultury, Instytut Filozofii i Socjologii PAN

Epopeja o zapomnianym wyzwoleniu

Gdy w 1918 r.

wszystkie teksty

Siła lokalności i regionalności

dr Piotr Siuda

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Internet nie zabija lokalności, ale ją ożywia

Często mówi się, że nowoczesne technologie sieciowe „odrywają” społeczne interakcje od lokalności.

Lech Mergler

Prezes Zarządu, Kongres Ruchów Miejskich

Trzy „fale” aktywizmu miejskiego

Ruchy miejskie są w polskich realiach dość nową formą aktywności społecznej – z czego wzięła się ich popularność?

Marcin Skrzypek

Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego, Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN"

Mądrość roju – dlaczego warto pielęgnować lokalność

Demontaż lokalności zaczyna się tam, gdzie przestaje opłacać się chodzenie pieszo.

Stefan Dunin-Wąsowicz

Członek Zarządu Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi w Laskach

Nowe technologie dla nowej filozofii życia

Wchodzimy w erę gospodarki współdzielenia, gdzie wygoda korzystania z dóbr niweluje atrakcyjność ich posiadania.

Ewa Kipta

Architekt, urbanista

Partnerstwo zamiast samouwięzienia

Przeciętny Polak czuje swoją przynależność przede wszystkim do dwóch grup społecznych: rodziny oraz narodu.

prof. Paweł Kubicki

Uniwersytet Jagielloński

Polskie miasta nieszczęśliwe?

Po 1989 roku mieszkalnictwo zostało w Polsce powierzone w dużej mierze sferze rynkowej.

wszystkie teksty

Etosy brakującym ogniwem rozwoju

dr Jan Szomburg

Prezes Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Etosy niedocenianym ogniwem rozwoju

Rozwój społeczno‑gospodarczy opiera się nie tylko na inwestycjach, tworzeniu instytucji i regulacji, wdrażaniu nowych technologii czy – wreszcie – realizowaniu woli politycznej.

Prof. Andrzej Tyszka

socjolog kultury, aksjolog

O potrzebie ethosu obywatelskiego

Ethos wśród Polaków odnosi się bardziej do narodu niż do państwa, wznosząc na piedestał wzór Polaka‑patrioty.

Adam Talarowski

historyk

Etos rycerski – przeżytek czy punkt odniesienia?

Etos rycerski, choć utożsamiany ze średniowieczem, ma swoje znacznie głębsze, starożytne korzenie.

wszystkie teksty

Okiem Kongresowicza

Grzegorz Domosławski

sympatyk Kongresu Obywatelskiego

Jak wspólnie sprostać wyzwaniom współczesności?

Żyjemy dziś w czasach niepewności – jesteśmy świadkami zmian technologicznych, geopolitycznych czy społeczno-demograficznych, które kruszą obowiązujący od II wojny światowej globalny ład.

Adam Fularz

ekonomista

„Polskie Razem” – czy jeszcze istnieje?

Czy możemy dziś jeszcze mówić o wspólnocie Polaków, czy też rozpadła się ona bezpowrotnie na dziesiątki czy nawet setki mniejszych grup?

wszystkie teksty

Globalny wyścig o zachowanie podmiotowości

prof. Mariusz Orłowski

Virginia Tech

Stawka współczesnego globalnego wyścigu technologicznego wykracza daleko poza sferę ekonomii i geopolityki. To w istocie walka o to, kto na świecie będzie w stanie zachować swoją podmiotowość i wewnątrzsterowność. Kto dziś przoduje w tej rywalizacji?

czytaj całość

Trzecia era człowieczeństwa – czy czeka nas koniec pisma?

Jacek Dukaj

pisarz

Każdego dnia, powtarzanymi wyborami, miliardy ludzi stopniowo „wyzwalają się” z pisma. Nie piszą listów – dzwonią. Nie czytają powieści – oglądają seriale. Nie opisują – fotografują.

czytaj całość

Epopeja o zapomnianym wyzwoleniu

prof. Andrzej Leder

Kierownik Zespołu Filozofii Kultury, Instytut Filozofii i Socjologii PAN

Gdy w 1918 r. konstytuowała się II Rzeczpospolita wielu mieszkańców polskich ziem przyjmowało to z większym lękiem niż radością.

czytaj całość

wszystkie teksty

Z biblioteki Kongresu

Wartości Kongresu

Idee dla Polski

obywatelski thinkletter

Partnerska i wspólna Polska – idea na kolejne 100 lat Niepodległej

Do czego zobowiązuje nas śmierć Pawła Adamowicza?

Skończmy z tą naszą grą we wzajemne „ściąganie się w dół”

Polecane

Od „ja” do „my”

Partnerska i wspólna Polska – idea na kolejne 100 lat Niepodległej

Historia Polski – prywata nie popłaca

Ku dojrzałej wspólnocie Polaków

Jak wygrać wojnę polsko­‑polską?

Terapia narodowa

Co oznacza dojrzała komunikacja?

Czy można wyleczyć się z nienawiści?

Pułapka zbyt silnych przekonań

Partnerstwo zamiast samouwięzienia

Jaka tożsamość Polaków?

Wyzwanie dojrzałej tożsamości narodowej

Czas wyjść z naszych jaskiń

Historia Polski – prywata nie popłaca

Zdrowa tożsamość narodowa

Jaki polski dom w XXI wieku?

Więcej ducha i wspólnotowości

Edukacja do rozumienia siebie i świata

Jaka wiedza buduje wspólnotę?

Edukacja do dojrzałości

Jak kształcić do dojrzałości?

Druga transformacja polskiej gospodarki

Gdzie rynek nie może, tam państwo pomoże

Druga transformacja polskiej gospodarki

Czego uczy nas historia polskich wysiłków modernizacyjnych?

Gdy maszyny zastąpią człowieka

Polskie przedsiębiorstwa u progu drugiej transformacji

Nowe technologie – co zamiast pracy?

Wartości i sens życia

Sztuka życia według stoika

Odekonomizujmy nasze życie

Ekonomia to nie wszystko

Komfort ucieczki od pędzącego świata

Od Polaka konsumenta do twórcy wspólnotowości?

Czas wyjść z naszych jaskiń

MYŚLI, KTÓRE INSPIRUJĄ

Twórcza, innowacyjna, dwupółkulowa Polska

Polska dwupółkulowa drogą do rozwoju proinnowacyjnego

Epoka kreatywności i innowacyjności – co nas czeka?

Rewolucja 4.0 – rewolucja interdyscyplinarności?

Dwie kultury

Era integracji myślenia i kompetencji

Dlaczego interdyscyplinarność?

Zrozumieć i docenić polską chłopskość

O etosie chłopskim i jego znaczeniu we współczesnej Polsce

Polski grzech pierworodny

O pańskiej i chłopskiej tożsamości Polaków

Polska „pańska”, „chłopska” czy wspólna?

Epopeja o zapomnianym wyzwoleniu

Siła lokalności i regionalności

Internet nie zabija lokalności, ale ją ożywia

Trzy „fale” aktywizmu miejskiego

Mądrość roju – dlaczego warto pielęgnować lokalność

Nowe technologie dla nowej filozofii życia

Partnerstwo zamiast samouwięzienia

Polskie miasta nieszczęśliwe?

Etosy brakującym ogniwem rozwoju

Etosy niedocenianym ogniwem rozwoju

O potrzebie ethosu obywatelskiego

Etos rycerski – przeżytek czy punkt odniesienia?

Okiem Kongresowicza

Jak wspólnie sprostać wyzwaniom współczesności?

„Polskie Razem” – czy jeszcze istnieje?

Globalny wyścig o zachowanie podmiotowości

Trzecia era człowieczeństwa – czy czeka nas koniec pisma?

Epopeja o zapomnianym wyzwoleniu

Z biblioteki Kongresu

Wartości Kongresu

Hasła Kongresów Obywatelskich

Z galerii Kongresu

Idee dla Polski

obywatelski thinkletter

Dorobek Kongresu Obywatelskiego

Książki

Jak wygrać wojnę polsko‑polską?