Strona główna – Kongres Obywatelski

Stawka większa niż cyfryzacja

dr Jan Szomburg

Przewodniczący Rady IBnGR, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Choć bezpośredni cel – cyfryzacja – jest wszystkim dobrze znany, to świadomość rzeczywistej stawki, o jaką toczy się dziś gra – już nie. Tymczasem e‑rzeczywistość stanowi dla nas szansę na przezwyciężenie silosowo‑resortowego modelu organizacji, zarządzania i komunikacji. Modelu, który jest w nas tak silnie zakorzeniony również przez naszą tradycję kultury folwarcznej i dziedzictwo komunizmu. Jak cyfryzować, by zrzucić blokujący nas balast i rozwinąć skrzydła?

Pieniądze czy reguły?

Miasta wobec wyzwań przyszłości | książka

Idee dla Pomorza

Brunon Bartkiewicz

Prezes Zarządu, ING Bank Śląski

Polska potrzebuje cywilizacyjnej wizji rozwoju

Największy kryzys, jaki dotyka dziś Polski nie jest związany z pandemią koronawirusa, lecz z brakiem uspójnionej, społecznie akceptowanej wizji rozwoju.

Sebastian Ptak

Prezes Zarządu, Blue Media S.A.

Czy czeka nas rewolucja na rynku nieruchomości?

Do tej pory jednym z istotnych czynników wpływających na decyzję o zakupie mieszkania było to, by znajdowało się ono blisko miejsca naszej pracy, bądź chociaż, by dojazd do biura był dogodny.

dr Radomir Matczak

ekspert ds. rozwoju regionalnego

Jak lokalnie wspierać działania proklimatyczne?

Mimo że zmiany klimatu oraz ich konsekwencje są w największej mierze dziełem „dużych” – wielkich metropolii, zakładów przemysłowych, elektrowni – to przeciwdziałanie im jest procesem bardzo demokratycznym: może i powinien wziąć w nim udział każdy.

wszystkie teksty

Polecane

Andrzej Halesiak

ekonomista i menedżer, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Poukładać siebie, Polskę i świat na nowo

Przed wybuchem epidemii coraz bardziej powszechne było przekonanie, że z tym światem coś jest nie tak, że potrzebne są wielowymiarowe i głębokie zmiany.

dr Jan Szomburg

Przewodniczący Rady IBnGR, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Recepta na polskie „RAZEM”

Zbudowanie polskiego „RAZEM” jest najważniejszym długofalowym zadaniem stojącym dziś przed Polakami i Polską.

ks. prof. Andrzej Szostek MIC

etyk, filozof

Dlaczego warto szukać prawdy?

Człowiek, mimo swoich licznych słabości, jest istotą rozumną.

Ku dojrzałej wspólnocie Polaków

Wanda Traczyk-Stawska

strzelec łączniczka w Powstaniu Warszawskim

Czy można wyleczyć się z nienawiści?

Macie Państwo przed sobą świadectwo Pani Wandy Traczyk‑Stawskiej – strzelca łączniczki w Powstaniu Warszawskim.

prof. Jerzy Bralczyk

językoznawca, profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Jaki język do budowy wspólnoty Polaków?

Język polski – o ile zmierzymy się z jego organicznym, historycznie uwarunkowanym bagażem buntu – ma spory potencjał wspólnotowy.

prof. Andrzej Zybała

Szkoła Główna Handlowa

Od tłumu do wspólnoty

W niedawnym thinkletterze prof.

Michał Gulczyński

Uniwersytet Bocconiego w Mediolanie

Młodzi szansą na wyjście z polskiej plemienności?

Młodzi Polacy nie wpisują się w dotychczasowe podziały społeczne zbudowane wokół dwóch obozów politycznych.

prof. Jadwiga Puzynina

Przewodnicząca Zespołu Etyki Słowa RJP PAN w latach 2016-2020, Członek PAU

Co oznacza dojrzała komunikacja?

To nie język może być dojrzały, lecz posługujący się nim ludzie.

prof. Piotr Sztompka

Uniwersytet Jagielloński

Sześć fundamentów wspólnoty

Zaufanie, lojalność, wzajemność, solidarność, szacunek i sprawiedliwość – to zestaw elementarnych relacji moralnych, na których można budować relacje bardziej złożone, jak miłość, przyjaźń czy współpracę.

wszystkie teksty

Jaka tożsamość Polaków?

prof. Włodzimierz Mędrzecki

historyk, Instytut Historii PAN

Istota polskości – odwieczny spór

Skłóceni i podzieleni żyjemy w dość powszechnym przekonaniu, że w przeszłości byliśmy zdolni do wypracowywania kompromisów i życia ze sobą w zgodzie.

prof. Jerzy Bartmiński

etnolingwista

Polska „pańska”, „chłopska” czy wspólna?

W ogólnonarodowej polskiej narracji tożsamościowej, zdominowanej przez etos szlachecko‑inteligencki, element chłopski jest niemal niezauważalny.

dr Andrzej Krajewski

historyk, publicysta

Historia Polski – prywata nie popłaca

Polska, jako kraj położony w najbardziej geopolitycznie niefortunnym miejscu Europy, powinna być z natury wyspecjalizowana w pragmatyzmie.

prof. Andrzej Nowak

Uniwersytet Jagielloński, Instytut Historii PAN

Polska nie jest czyjąś własnością, a naszym wspólnym dziedzictwem

Zamiast koncentrować się na budowie wspólnoty Polaków, wielu z nas funkcjonuje w swoich podwspólnotach.

Mirosław Taras

Wiceprezes Zarządu, PD Co.

Czas wyjść z naszych jaskiń

Polacy są trochę jak jaskiniowcy.

Prof. Andrzej Tyszka

socjolog kultury, aksjolog

O potrzebie ethosu obywatelskiego

Ethos wśród Polaków odnosi się bardziej do narodu niż do państwa, wznosząc na piedestał wzór Polaka‑patrioty.

wszystkie teksty

Edukacja do rozumienia siebie i świata

Adam Leśniewicz

Dyrektor Kongresu Obywatelskiego

Posklejać podzielone – jakie „Razem” w edukacji?

Jesteśmy dziś w przededniu nowego roku szkolnego.

Wioletta Krzyżanowska

Dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 323 w Warszawie

Od zaufania do dobrowolnych prac domowych

Każde dziecko ma inne potrzeby, talenty i zainteresowania.

Maria Mach

Dyrektor Biura Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci

Jaka wiedza buduje wspólnotę?

„Cnota jest wiedzą” – to jedno z fundamentalnych twierdzeń leżących u podstaw współczesnego świata, które przypisuje się Sokratesowi.

Marek Metrycki

Deloitte Polska, Partner Zarządzający latach 2008-2020

Piotr Zaborowicz

ekspert ds. edukacji

Jaka edukacja w dobie przemysłu 4.0?

Lukę rozwojową oddzielającą nas od krajów najbardziej rozwiniętych możemy trwale zniwelować, znacząco podnosząc miejsce naszej gospodarki w globalnym łańcuchu wartości.

dr Jan Szomburg

Przewodniczący Rady IBnGR, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Edukacja do dojrzałości

Pytanie „do czego edukować”, które stawiamy na Kongresie Obywatelskim od lat, staje się dziś dramatycznie ważne.

wszystkie teksty

Druga transformacja polskiej gospodarki

Anna Streżyńska

Prezes Zarządu, MC2 Innovations, b. Minister Cyfryzacji

Cyfryzacja? Tak, ale nie na siłę

Większość polskich firm nie można określić mianem innowacyjnych, wiele z nich działa w tradycyjnych gałęziach gospodarki, skupiając się w dodatku wyłącznie na polskim rynku.

Maciek Borówka

Prezes Zarządu, Tapptic Polska, Członek Zarządu, Tapptic SA

Na czym polega partnerstwo w biznesie?

W biznesie warto zachowywać się po partnersku nie tylko ze względów etycznych, lecz także stricte ekonomicznych.

prof. Mariusz Orłowski

Virginia Tech, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Globalny wyścig o zachowanie podmiotowości

Stawka współczesnego globalnego wyścigu technologicznego wykracza daleko poza sferę ekonomii i geopolityki.

prof. Aleksander Nawrat

Ministerstwo Klimatu i Środowiska

Przemysł 4.0 – kumulacja innowacji

Cyfryzacja procesów przemysłowych oraz biznesowych jest nieuchronna.

Jan Maria Szomburg

Prezes Zarządu, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową

Inni tracą, my zyskujemy

Po raz drugi od początku transformacji ustrojowej jesteśmy w Polsce świadkami dynamicznego awansu młodych talentów.

Luk Palmen

Prezes Zarządu, InnoCo, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Druga transformacja polskiej gospodarki

Kończy się dziś w Polsce era gospodarki intuicyjnej.

wszystkie teksty

MYŚLI, KTÓRE INSPIRUJĄ

Nie ma niczego, co jest wielkie, ani niczego, co jest małe. Wszystko zależy od Ciebie i tego, co z tym zrobisz.

przejdź do tekstu Biblioteka myśli

Wartości i sens życia

Robert Firmhofer

Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego, Dyrektor Centrum Nauki Kopernik

Jak nie wpaść w sidła postprawdy?

Wielkim paradoksem współczesności jest to, że w dobie bezprecedensowego korzystania przez ludzkość ze zdobyczy nauki, która z samej swojej natury jest racjonalna i poszukuje prawdy, następuje odwrót w kierunku postprawdy.

prof. Jacek Piskozub

Instytut Oceanologii, PAN

Zmiany klimatyczne – jak wpłyną na nasze życie?

Minęły już czasy, gdy do problemu globalnego ocieplenia podchodziło się z przymrużeniem oka, traktując je jako fanaberię ekologów.

Luk Palmen

Prezes Zarządu, InnoCo, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Dlaczego wracamy do lokalności?

Coraz więcej ludzi zauważa dziś, że wysoka jakość życia nie musi się wiązać z posiadaniem przedmiotów, lecz z ich współużytkowaniem.

dr Joanna Remiszewska-Michalak

fizyk atmosfery

„Razem” dla klimatu

Świadomość zmian klimatu oraz ich konsekwencji jest na całym świecie coraz bardziej powszechna.

Hanna Marlière

Dyrektor Zarządzająca Green Management Group Sp. z o.o.

Komfort ucieczki od pędzącego świata

Coraz więcej osób zamiast spędzać wakacje w wersji all‑inclusive w pięciogwiazdkowym hotelu, woli „wrócić” na łono natury.

Andrzej Halesiak

ekonomista i menedżer, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Poukładać siebie, Polskę i świat na nowo

Przed wybuchem epidemii coraz bardziej powszechne było przekonanie, że z tym światem coś jest nie tak, że potrzebne są wielowymiarowe i głębokie zmiany.

wszystkie teksty

Twórcza, innowacyjna, dwupółkulowa Polska

dr Jan Szomburg

Przewodniczący Rady IBnGR, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Polska dwupółkulowa drogą do rozwoju proinnowacyjnego

Rozwój gospodarczy można osiągać na wiele sposobów.

prof. Aleksander Nawrat

Ministerstwo Klimatu i Środowiska

Rewolucja 4.0 – rewolucja interdyscyplinarności?

Esencją czwartej rewolucji przemysłowej jest interdyscyplinarność.

prof. Piotr Moncarz

Uniwersytet Stanforda

Dlaczego interdyscyplinarność?

Specjalizacji i interdyscyplinarności nie powinno się stawiać na jednej szali.

Adam Kiciński

Prezes Zarządu, CD Projekt

Po co Polsce innowacyjność?

Dobrobyt materialny? Dąży do niego każdy chyba kraj i każde społeczeństwo na świecie.

prof. Tomasz Arciszewski

George Mason University

Epoka kreatywności i innowacyjności – co nas czeka?

Cywilizacja zachodnia wchodzi dziś w epokę kreatywności i innowacyjności.

prof. Mariusz Orłowski

Virginia Tech, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Era integracji myślenia i kompetencji

Integracja różnych dziedzin, specjalizacji, kompetencji jest dziś kluczowym wyzwaniem, które stoi zarówno przed firmami, jak i całymi gospodarkami.

wszystkie teksty

Zrozumieć i docenić polską chłopskość

prof. Jerzy Bartmiński

etnolingwista

Polski pańsko‑chłopski dualizm – w poszukiwaniu syntezy

Zrozumienie naszych chłopskich korzeni i wykorzystanie ich potencjału stanowi kolejny krok do osiągnięcia przez nas, Polaków dojrzałości.

prof. Andrzej Leder

Kierownik Zespołu Filozofii Kultury, Instytut Filozofii i Socjologii PAN

Epopeja o zapomnianym wyzwoleniu

Gdy w 1918 roku konstytuowała się II Rzeczpospolita wielu mieszkańców polskich ziem przyjmowało to z większym lękiem niż radością.

prof. Cecylia Leszczyńska

Katedra Historii Gospodarczej, Wydział Nauk Ekonomicznych UW

O etosie chłopskim i jego znaczeniu we współczesnej Polsce

„Biednemu zawsze wiatr w oczy” – to powiedzenie doskonale definiuje historię polskich chłopów.

prof. Grzegorz Pyszczek

Akademia Pedagogiki Specjalnej

Dwa korzenie polskości – dwa sposoby komunikacji

Jedną z płaszczyzn różniących chłopów i inteligentów jest sposób komunikacji.

Wojciech Domosławski

publicysta, współpracownik Kongresu Obywatelskiego

Polski grzech pierworodny

„Polskim grzechem pierworodnym” było stworzenie systemu ekonomiczno‑prawnego traktującego chłopów – czyli de facto 90% społeczeństwa I Rzeczpospolitej – niemalże jak niewolników.

Stefan Widomski

Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego, były Wiceprezes Nokia Group

Etos chłopski źródłem sukcesu Finlandii

Fińskie społeczeństwo ma jeszcze bardziej postchłopski charakter od polskiego.

wszystkie teksty

Siła lokalności i regionalności

Olgierd Geblewicz

Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego

Co powinno być misją i zadaniami regionów?

Uczestniczymy w kluczowym momencie dla samorządu terytorialnego w Polsce, który wyznaczy, w jakim kierunku samorząd będzie dalej zmierzał.

prof. Paweł Kubicki

Uniwersytet Jagielloński, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Odporność miast musi być oparta na wspólnocie

Miasto to fenomen długiego trwania, w jego historię wpisane są cykle kryzysów i ponownych rozkwitów.

Marcin Skrzypek

Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego, Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN”

Mądrość roju – dlaczego warto pielęgnować lokalność

Demontaż lokalności zaczyna się tam, gdzie przestaje opłacać się chodzenie pieszo.

Janusz Sepioł

Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego, architekt, historyk sztuki, Marszałek Województwa Małopolskiego w latach 2002‑2006

Małopolskie dziedzictwo kultury politycznej i administracyjnej

Historia Galicji jest najlepszym dowodem na to, jak bogate i różnorodne są polskie tradycje regionalne.

prof. Tomasz Rakowski

Uniwersytet Warszawski

Niewidzialne fundamenty wspólnot lokalnych

Mieszkańcy polskich wsi są jedną z grup społecznych przedstawianych po 1989 r.

Tomasz Ignalski

Dyrektor Chorzowskiego Centrum Kultury

Kultura drogą do budowy lokalnej wspólnoty

Kiedy dłużej przebywamy w lokalnych wspólnotach, możemy dostrzec – ukryte pod „realnym” opartym na prawie korzyści światem – sedno istnienia zbiorowości.

wszystkie teksty

Etosy brakującym ogniwem rozwoju

dr Jan Szomburg

Przewodniczący Rady IBnGR, Inicjator Kongresu Obywatelskiego

Etosy niedocenianym ogniwem rozwoju

Rozwój społeczno‑gospodarczy opiera się nie tylko na inwestycjach, tworzeniu instytucji i regulacji, wdrażaniu nowych technologii czy – wreszcie – realizowaniu woli politycznej.

prof. Andrzej Zybała

Szkoła Główna Handlowa

Dwa etosy inteligenckie

Na przestrzeni wieków wykształciły się w polskim społeczeństwie dwa etosy inteligenckie – obywatelsko‑oświeceniowy oraz narodowo‑konserwatywny.

Adam Talarowski

historyk

Etos rycerski – przeżytek czy punkt odniesienia?

Etos rycerski, choć utożsamiany ze średniowieczem, ma swoje znacznie głębsze, starożytne korzenie.

wszystkie teksty

Okiem Kongresowicza

Marcin Skrzypek

Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego, Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN”

Pandemia obnażyła naszą delikatność

Choć nie wiemy, jak długo potrwa pandemia, wiele wskazuje na to, że już niebawem nasze życie zacznie wracać do względnej normalności.

Anna Olesiewicz

coach i terapeutka w trakcie szkolenia, Czas Się Dogadać

Czy potrzebujemy psychoedukacji w szkołach?

W szkole więcej czasu poświęcamy na omawianie tego, jak ktoś opisał rzeczywistość niż naukę tego, co my czujemy i jak my ją odbieramy.

Grzegorz Domosławski

sympatyk Kongresu Obywatelskiego

Jak wspólnie sprostać wyzwaniom współczesności?

Żyjemy dziś w czasach niepewności – jesteśmy świadkami zmian technologicznych, geopolitycznych czy społeczno-demograficznych, które kruszą obowiązujący od II wojny światowej globalny ład.

Adam Fularz

ekonomista

„Polskie Razem” – czy jeszcze istnieje?

Czy możemy dziś jeszcze mówić o wspólnocie Polaków, czy też rozpadła się ona bezpowrotnie na dziesiątki czy nawet setki mniejszych grup?

wszystkie teksty

Era nowej, high‑techowej wynalazczości i przedsiębiorczości

prof. Mariusz Orłowski

Virginia Tech, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Jesteśmy dziś świadkami narodzin nowego typu wynalazczości. Wyróżnia ją jej egalitarny charakter – dzięki rozwojowi technologicznemu i coraz większej dostępności aparatury badawczej, innowacyjne rozwiązania mogą dziś powstawać nie tylko w profesjonalnych laboratoriach należących do uniwersytetów bądź korporacji, lecz także, dosłownie, w przydomowych garażach czy piwnicach. Czy możemy na tym skorzystać również w Polsce?

czytaj całość

Quo vadis, miasta?

Janusz Sepioł

Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego, architekt, historyk sztuki, Marszałek Województwa Małopolskiego w latach 2002‑2006

Superinteligentne, w pełni zielone, maksymalnie inkluzywne – dyskusja o przyszłości miast trwa w najlepsze. Ich utopijne wizje są potrzebne – uświadamiają nam wiele problemów i wyzwań, mobilizując do działania. Planując rozwój ośrodków miejskich, kluczowe jest jednak spojrzenie pragmatyczne. W jaki sposób na polskie miasta wpłynie sytuacja demograficzna?

czytaj całość

Zanim spuścimy technologię ze smyczy…

Andrzej Halesiak

ekonomista i menedżer, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Coraz trudniej jest dziś określić, na ile nowe technologie są naszym życiowym sprzymierzeńcem, a na ile zagrożeniem. Automatyzacja procesów może nam ułatwić pracę, ale może nas jej też pozbawić. Media społecznościowe połączą nas ze znajomymi, niosąc jednak ryzyko zamknięcia nas w bańkach światopoglądowych. Robiąc zakupy przez internet nie będziemy musieli wychodzić z domu, jednak...

czytaj całość

wszystkie teksty