Publikacja „Samorządy – nowe otwarcie”

Publikacja „Samorządy – nowe otwarcie” – blisko 50 tekstów ukazujących transformację Polski samorządowej z różnych perspektyw. Autorzy odsłaniają kulisy początków reformy – prezentują jej założenia i najważniejsze cele, które przyświecały „ojcom założycielom” Samorządnej Rzeczpospolitej oraz wskazują kluczowe osiągnięcia i mocne strony samorządów, jak również istotne deficyty, na które należy odpowiedzieć, by sprostać współczesnym wyzwaniom. Czy „nowe otwarcie” okaże się okazją do istotnych reform funkcjonowania oraz finansowania samorządów? Od czego zacząć? Co wymaga zmian prawno-administracyjnych, a co zależy od filozofii i praktyki naszego codziennego działania?

Polityka terytorialna wobec wyzwania efektywności

Polityka spójności coraz częściej służy osiąganiu horyzontalnych i sektorowych celów europejskich, podczas gdy marginalizacji ulega jej traktatowa rola osiągania kohezji w układach terytorialnych. Większość unijnych polityk staje się zresztą „ślepa terytorialnie”, nie formułując celów i priorytetów działań w odniesieniu do przestrzeni (konkretnych terytoriów). Z drugiej strony, polskie samorządy, głęboko uzależnione finansowo od środków z UE, stosunkowo często wykorzystują je do realizacji projektów o małej skali oddziaływania społeczno­‑gospodarczego oraz przestrzennego. Wpływa to negatywnie zarówno na efektywność wydatkowania środków z UE, jak i na stopień wypełnienia celów, jakie wyznacza europejska i krajowa polityka terytorialna. Jak zmienić tę sytuację? Wydaje się, że potrzebna jest zarówno reforma polityki spójności, jak i zmiany w naszym polskim podejściu do polityki terytorialnej i finansowania JST.

Idee dla Polski

Zapisz się do naszego Newslettera

Plany ogólne – w kierunku świadomej polityki rozwoju

Do końca 2025 r. każda polska gmina będzie zobligowana do przygotowania planu ogólnego, stanowiącego swoistą konstytucję rozwoju przestrzennego. Każdy taki plan powinien stanowić okazję do wykorzystania lokalnej przestrzeni w celu kreowania świadomej, długofalowej i zgodnej z oczekiwaniami lokalnych interesariuszy polityki rozwoju. Jak będzie wyglądał mechanizm tworzenia planów ogólnych? Dlaczego tak duży nacisk został położony na uspołecznienie tego procesu? Jakie ryzyka się z nim wiążą i w jaki sposób ich uniknąć?

Przewrót kopernikański w samorządach?

Nasze samorządy terytorialne, przechodząc kolejne fazy rozwoju, dobrze przyczyniły się najpierw do rynkowo­‑demokratycznej transformacji po przełomie ’89 roku, a później do modernizacji Polski. Dziś jednak stają wobec nowych, jeszcze trudniejszych wyzwań wymagających od nich swoistego „przewrotu kopernikańskiego” w kierunkach i sposobie funkcjonowania. Co jest jego istotą i na czym powinna polegać nowa rola mieszkańców i samorządowych liderów?

Nie czyń szkód regionalnej subsydiarności – zasada, którą warto przestrzegać

Dokończenie reformy samorządowej jest obecnie jednym z najważniejszych wyzwań stojącym przed polskimi samorządowcami. „Trzecia fala decentralizacji” jest potrzebna dla domknięcia, ale też ugruntowania transformacji ustrojowej państwa. Konieczne jest nie tylko spojrzenie długofalowe, ale też powrót do źródeł, czyli ponowne odczytanie założeń zapisanych w obowiązujących ustawach. Tylko wtedy możliwe będzie wyzbycie się instytucjonalnych i prawnych wypaczeń nagromadzonych przez ostatnie lata i w rezultacie – przekierowanie państwa na kurs decentralizacyjny. W jaki sposób mądrze wykorzystać „potencjał” ustawowy reformy ustroju terytorialnego? Co powinniśmy zmienić już teraz, a co będzie wymagało szerokiej i rozciągniętej w czasie debaty publicznej?

Debaty XVIII Kongresu Obywatelskiego

Poznaj siedem zróżnicowanych debat XVIII Kongresu Obywatelskiego Polska – nowe otwarcie! Jak na przyszłość lepiej zabezpieczyć polską demokrację? Co jest istotą kolejnej transformacji, która czeka polską gospodarkę oraz rolnictwo? Jak budować obywatelską Polskę i wspólnotę? W jaki sposób wielka cyfrowa rewolucja i AI wpłyną na to, jak definiujemy człowieczeństwo?

Myśli, które inspirują

Człowiek staje się dojrzały w chwili, gdy zaczyna kochać, a nie potrzebować, gdy zaczyna dzielić się, a nie dawać.

Idee dla Polski

Zapisz się do naszego Newslettera

Na górę
Close