Bez idei prawdy będą błędy i przemoc
Drodzy Kongresowicze i Kongresowiczki, Szanowni Państwo,
Drogie Kongresowiczki, Drodzy Kongresowicze, Szanowni Państwo,
prawdę nie zawsze musimy traktować jako coś pewnego, raz na zawsze ustalonego. Możemy w wielu wypadkach o niej dyskutować, podważać dotychczasowe rozumienie, a nawet wspólnie „uzgadniać”. Nie wolno nam jednak kwestionować samej idei prawdy, bo to prowadzi nie tylko do błędów, ale i do przemocy. Pisze o tym prof. Paweł Łuków w jednym z najnowszych thinkletterów pt. Dlaczego potrzebujemy prawdy?
To dlatego w ramach XII Pomorskiego Kongresu Obywatelskiego, który organizujemy 25 kwietnia w Gdańsku pod hasłem „RAZEM” wobec wyzwań przyszłości, jedną z sesji tematycznych poświęcimy rozmowie o idei prawdy. W dyskusji pod hasłem Idea prawdy podstawą naszego „RAZEM” oprócz wspomnianego już prof. Pawła Łukowa głos zabiorą również ks. prof. Andrzej Szostek, prof. Andrzej Zybertowicz oraz Beata Biel.
Chcemy także porozmawiać o tym, jaką rolę w budowaniu „RAZEM” pełni współczesna kultura. Czy przyczynia się ona do naszego „RAZEM” czy też przeciwnie – prowadzi do dezintegracji i rozpadu społeczeństwa? Co zrobić, aby produkcja narracji, symboli i sensów nas scalała – jak chciałaby Olga Tokarczuk? Czy wymaga to zasadniczych zmian w całym naszym współczesnym systemie komunikacji? Czy jesteśmy w stanie takich zmian dokonać, czy wszystko wymknęło się już spod kontroli? Czy dezintegrująca produkcja kulturowa będzie się już zawsze dużo bardziej opłacała niż produkcja scalająca? Będziemy o tym rozmawiali w czasie sesji plenarnej tegorocznego Pomorskiego Kongresu Obywatelskiego. Nasze zaproszenie przyjął wielokrotnie nagradzany reżyser i scenarzysta filmowy, prof. Krzysztof Zanussi, semiotyk kultury i autor bloga Mitologia współczesna, dr hab. Marcin Napiórkowski oraz znana krytyczka literacka, Justyna Sobolewska.
Będziemy Państwu systematycznie przekazywać kolejne informacje dotyczące tegorocznego Pomorskiego Kongresu Obywatelskiego oraz ujawniać kolejnych niezwykłych mówców – zachęcamy do śledzenia aktualności na stronie www i Facebooku. Rejestracja na wydarzenie zostanie uruchomiona za miesiąc. Już teraz serdecznie zachęcam jednak do zaznaczenia 25 kwietnia w swoim kalendarzu!
W tym miesiącu w ramach thinklettera Idee dla Polski ukazała się ciekawa analiza prof. Mariusza Orłowskiego (Virginia Tech) Dwa modele „RAZEM” – w poszukiwaniu syntezy, w której autor przygląda się dwóm wiodącym modelom bycia „razem” – wspólnotowemu oraz zrzeszeniowemu. Jak znaleźć optymalny – odpowiadający cechom narodowym oraz historycznym doświadczeniom – balans pomiędzy tymi dwoma modelami?
Polecam również uwadze mój tekst poświęcony polskiej drodze transformacyjnej. Po 30 latach wolności wielu z nas wciąż nie rozumie źródeł takiego, a nie innego kierunku polskiej transformacji. Tymczasem odpowiedź na pytanie o to, kto w tamtym czasie dokonał wyboru ku drodze rynkowej i kapitalizmowi raczej anglosaskiemu (indywidualistycznemu) niż skandynawskiemu (kolektywistycznemu), może być tylko jedna. Był to wybór samego społeczeństwa, suwerena, lub jak kto woli – narodu. Była to droga prawdziwa, zgodna z podłożem kulturowym, mentalnością zdecydowanej większości społeczeństwa o chłopskich i postchłopskich korzeniach, gdzie najważniejsze jest to, „co je moje”.
Żadne kody kulturowe nie są jednak wieczne – również i nasze „DNA” ewoluuje. Warto więc, myśląc o dalszym rozwoju Polski oraz nas samych jako społeczeństwa, zastanowić się, czego dziś potrzebujemy. Zachęcam do lektury tekstu To naród wybrał kierunek transformacji oraz do przesyłania Państwa opinii i komentarzy.
Łączę serdeczne pozdrowienia i wyrazy szacunku,
dr Jan Szomburg
Prezes Zarządu Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową
Inicjator Kongresu Obywatelskiego