Skierujmy energię na wspólne cele

Jak po skrajnie wysokich emocjach wyborczych przejść do codziennej, efektywnej pracy? Czego możemy się razem nauczyć w rzeczywistości kohabitacji? Jaką rolę może odegrać silne społeczeństwo obywatelskie? W świecie tak turbulentnym, dynamicznie się zmieniającym i „grającym twardo” nikt nie poczeka aż się wewnętrznie dogadamy i wyjdziemy z klinczu. Musimy sprawnie zabrać się za to, co strategicznie ważne, a równocześnie – możliwe do wykonania. Oto siedem drogowskazów, które mogą pomóc dobrze wykorzystać ten czas, wspólne zasoby, talenty i energię – nie tylko politykom, ale i nam wszystkim – obywatelom. | dr Jan Szomburg, Adam Leśniewicz

Rząd–regiony – jak się na nowo ułożyć?

Precyzyjne określenie roli regionów oraz sformułowanie ogólnych zasad nowej polityki regionalnej jeszcze przed wejściem do Unii Europejskiej dało Polsce znaczącą przewagę w realizacji zadań rozwojowych. Niestety od połowy drugiej dekady XXI wieku obserwujemy centralistyczne zapędy w zarządzaniu politykami publicznymi na poziomie zarówno krajowym, jak i europejskim. W tych okolicznościach potrzebne jest opracowanie nowej formuły współpracy rządu i samorządów wojewódzkich na rzecz rozwiązywania problemów oraz wykorzystania potencjałów poszczególnych regionów. W jakim kierunku powinna zmierzać nowa filozofia krajowej polityki regionalnej?

Jak zwiększyć rolę regionów w transformacji energetycznej?

Jak przeprowadzić efektywną i sprawiedliwą transformację energetyczną w Polsce? Należy zwiększyć kreacyjną rolę samorządów województw, nadając im realne kompetencje planowania energetycznego. Odpowiednio skoordynowana, uwzględniająca wewnątrzregionalne zróżnicowanie decentralizacja pozwoli uporać się z takimi wyzwaniami, jak: zmiana klimatu, rosnący deficyt energii czy zagrożenie utraty bezpieczeństwa energetycznego. Niezbędne jest także określenie przez rząd jednoznacznego kierunku i rytmu transformacji energetycznej państwa. Jakie konkretnie zmiany kompetencyjne, finansowe i legislacyjne wprowadzić? Dlaczego tak ważne jest silne powiązanie polityki energetycznej z polityką przestrzenną? Jak skutecznie zwiększyć rolę regionów w tych procesach?

Idee dla Polski

Zapisz się do naszego Newslettera

Jak lepiej wykorzystać potencjał powiatów?

Reaktywowanie powiatów, jakie nastąpiło 1 stycznia 1999 r., oznaczało przywrócenie znaczenia wspólnot, które mają już ponadsiedmiowiekową historię. Oczywiście – te wspólnoty się konsolidowały i zmieniały, bo taka była i jest ich dynamika. Podobnie jest w rodzinach, które zmieniają swoje struktury – poszerzają się, zwężają, dzielą, łączą. W tym miejscu należy postawić pytanie: czym są dla nas powiaty? A jednocześnie: czy są one skalą racjonalnego ładu administracyjnego? Kiedy myślimy o mieście, nie mamy przed oczami urzędu miasta, ale mieszkańców i określone terytorium, ziemię. Na podobnej zasadzie powiatem nie jest starostwo czy urząd taki lub inny. Powiat również należy traktować jako wspólnotę składającą się z konkretnych ludzi, która jest naturalnym elementem ładu administracyjnego naszego kraju. W jaki sposób lepiej wykorzystać drzemiący w niej potencjał?

Wieloośrodkowa Polska wobec wyzwań przyszłości

Jeśli faktycznie chcemy utrzymać i rozwijać model wieloośrodkowej Polski, to powinniśmy postawić na rozwój w logice sieciowej i wprowadzać w życie filozofię współdzielenia, współużytkowania, współtworzenia. Powinna być to nadrzędna wytyczna organizacji różnych usług publicznych: komunikacyjnych, edukacyjnych, zdrowotnych, kulturowych, opiekuńczych – ponad formalnymi granicami jednostek samorządowych. | dr Jan Szomburg

Nr 2(17)/2024

Nr 2(17)/2024 | Polska wieloośrodkowa – dlaczego jej potrzebujemy i jak ją realizować? – blisko 30 tekstów wyjaśniających ideę wieloośrodkowego rozwoju Polski oraz ukazujących zarówno potencjały takiego modelu, jak również wyzwania i dylematy związane z jego wdrażaniem.

Policentryczna Polska a nowa geografia rozwoju gospodarczego

Członkostwo Polski w Unii Europejskiej pozwoliło na zrealizowanie wielu ważnych inwestycji infrastrukturalnych. Wciąż jednak nie wypracowaliśmy odpowiedniego modelu zagospodarowania przestrzennego. Brakuje nam też umiejętności wielosektorowej współpracy w celu realizacji kompleksowych przedsięwzięć oraz odważnych decyzji, na przykład w zakresie energetyki. Wyzwaniem pozostaje również wysoki poziom atomizacji polskiej gospodarki. Jakie czynniki będą kształtować geografię rozwoju? Od czego będzie zależeć zrównoważony rozwój dotychczasowej, policentrycznej sieci silnych ośrodków gospodarczych w Polsce? Jak nasz kraj odnajdzie się w nowych uwarunkowaniach gospodarki globalnej?

Myśli, które inspirują

Poszukiwanie „bycia kimś” będzie stanowiło zagrożenie dla rozwoju kultury narcyzmu, budującej swą atrakcyjność na posiadaniu przedmiotów.

Stefan Dunin-Wąsowicz

Idee dla Polski

Zapisz się do naszego Newslettera

Na górę
Close