Teksty

Uratować ludzkość czy zachować wartości?

Jacek Dukaj

prozaik, eseista, krytyk, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Skuteczna odpowiedź na takie wyzwania, jak kryzys klimatyczny czy rewolucja AI wymaga podjęcia ogólnoświatowych zobowiązań i narzucenia reguł niezależnych od lokalnych interesów i wartości. Systemy demokratyczne wydają się niezdolne do wypracowania, przyjęcia i – co najważniejsze – wprowadzenia w życie tego rodzaju zasad. Czy zatem – w imię ratowania świata i naszej cywilizacji – będziemy zmuszeni zaprzeczyć tak istotnym dla nas dotychczas wartościom związanym z demokracją?

Pobierz pdf:Uratować ludzkość czy zachować wartości?

Polska – znów na styku wielkich płyt tektonicznych

prof. Roman Kuźniar

Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego

Znajdujemy się w momencie transformacji porządku międzynarodowego. Ostatnia taka zmiana dokonała się na przełomie lat 80. i 90. – wówczas to Polska odgrywała jedną z głównych ról w tym procesie, przyczyniając się do ustanowienia liberalnego porządku świata. Dzisiaj mamy do czynienia ze zwrotem w stronę wielobiegunowej power politics. Nasz kraj nie jest już pierwszoplanowym aktorem na scenie, lecz siedzi w pierwszym rzędzie. A kiedy siedzi się w pierwszym rzędzie, to trzeba szczególnie uważać, ponieważ im bliżej pewnych procesów, tym ryzyko doznania urazu się zwiększa. Jak odnaleźć się w sytuacji kryzysu ładu politycznego? Czym różni się wielobiegunowa power politics od dotychczasowego modelu globalizacji? Czy będzie ona korzystna dla Polski? Jak w przyszłości będą wyglądały relacje między największymi mocarstwami? Które z nich okaże się być numerem jeden na arenie międzynarodowej?

Pobierz pdf:Polska – znów na styku wielkich płyt tektonicznych

Gospodarowanie odpadami – jak w praktyce skorzystać z zielonych inspiracji?

Bartosz Romowicz

Poseł na Sejm RP, Burmistrz Ustrzyk Dolnych w l. 2014⁠–⁠2023

Rozwój lokalny jest obszarem, którego specyfika wymaga podejmowania rozwiązań „szytych na miarę” danej wsi, miasta czy gminy. Nie oznacza to jednak, że nie warto szukać wartościowych inspiracji. Najlepszym tego przykładem są Ustrzyki Dolne, których samorządowcy, wobec wyzwania stworzenia kompleksowej polityki gospodarowania odpadami komunalnymi, korzystali z najlepszych wzorców europejskich, m.in. z Zielonej Stolicy Europy roku 2021, czyli fińskiego Lahti. Jakie wnioski z nich wyciągnęli? Na ile taka wymiana doświadczeń ma sens i może inspirować do podobnych działań we własnej społeczności?

Pobierz pdf:Gospodarowanie odpadami – jak w praktyce skorzystać z zielonych inspiracji?

Nowa geografia produkcji i konsumpcji żywności na świecie

Struktura światowego rynku żywności uzależniona jest od wielu czynników, m.in. skutków zmiany klimatycznej, decyzji globalnych koncernów czy postępu technicznego. Niemniej jednak najistotniejszym czynnikiem wpływającym na proces produkcji i konsumpcji jest stale rosnąca liczba ludności na świecie. Warunkuje ona zaspokajanie potrzeb żywieniowych na niespotykaną dotąd skalę. Czy możemy przewidzieć nowy rozkład wpływów żywnościowych na świecie? Jaką rolę odegrają w tym procesie wielkie mocarstwa? Czy biotechnologia pomoże rozwiązać problemy natury klimatyczno­‑środowiskowej? Jakiej przyszłości rynku żywności możemy się spodziewać?

Pobierz pdf:Nowa geografia produkcji i konsumpcji żywności na świecie

Jaka geografia rozwoju polskich regionów?

prof. Bolesław Domański

Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Wydział Geografii i Geologii Uniwersytetu Jagiellońskiego

prof. Grzegorz Micek

Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Wydział Geografii i Geologii Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rozwój polskiej gospodarki w ostatnich dekadach wiązał się ze znaczną geograficzną koncentracją firm i inwestycji. Te zaś lokowano najczęściej na zachodzie kraju oraz w największych ośrodkach miejskich i ich otoczeniu. Dobrze znany jest nam cywilizacyjny podział na Polskę zachodnią i wschodnią, a także dysproporcje między obszarami metropolitalnymi a peryferyjnymi. Różnice te nie należą do przeszłości. Czy możemy jednak spodziewać się szybszego rozwoju obszarów peryferyjnych? Jak na te uwarunkowania wpłynęła pandemia COVID‑19, a jak obecnie wpływa imigracja do Polski czy transformacja energetyczna? Wreszcie – w jaki sposób rozsądnie wykorzystać nowe trendy, pojawiające się w lokalizacji inwestycji oraz lokalnej przedsiębiorczości?

Pobierz pdf:Jaka geografia rozwoju polskich regionów?
Na górę
Close