Energetyka, głupcze! – czyli dlaczego cena prądu zdecyduje o przyszłości Europy

W dekadę przebudowaliśmy system elektroenergetyczny – moc źródeł odnawialnych jest już większa niż węglowych, powstały dziesiątki tysięcy nowych linii przesyłowych i dystrybucyjnych, a polski rynek energii został w pełni zintegrowany z europejskim. Dotarliśmy do mety? Nie – za nami dopiero krótki odcinek transformacyjnego maratonu. Teraz zaczynają się zmiany, które zdecydują o tym, czy Polska i cała Unia Europejska pozostaną konkurencyjne na globalnym rynku. Jedno jest pewne – bez taniego prądu zostaniemy w tyle.

„Kłopotliwa” transformacja energetyczna – jak znaleźć pragmatyczną drogę?

Globalne systemy energetyczne przechodzą transformację, która jest równie historyczna, co niejednolita. Odnawialne źródła energii biją rekordy rozwoju, ale ropa, węgiel i gaz pozostają głęboko ugruntowanymi elementami systemu. Być może naszą sytuację trafniej opisuje zatem pojęcie „dodawania energii” niż „transformacji energetycznej”? Droga do emisyjnej neutralności okazuje się znacznie bardziej złożona niż przewidywano — kształtowana jest przez rosnące koszty, kruche łańcuchy dostaw, napięcia geopolityczne oraz pogłębiającą się przepaść między Północą a Południem w zakresie dostępu do energii i rozwoju. Sprostanie tym wyzwaniom wymaga pragmatycznego, wielowymiarowego podejścia — takiego, które równoważy ambicje klimatyczne z realiami bezpieczeństwa, dostępności i wzrostu gospodarczego.

Idee dla Polski

Zapisz się do naszego Newslettera

Lokalna odporność budowana na kapitale społecznym

Są wyzwania, z którymi żadne instytucje nie poradzą sobie bez wsparcia społeczeństwa. Pomoc humanitarna dla rodzin z Ukrainy w 2022 roku była pokazem siły kapitału społecznego w zarządzaniu kryzysowym. Warto z tej lekcji wyciągnąć wnioski na przyszłość. Aby było to możliwe, konieczne jest jednak lepsze zrozumienie, co tak naprawdę wydarzyło się w tym czasie. Jaka była skala tej akcji i społeczne motywacje?

System finansowania samorządów w Polsce – jak go usprawnić i uczynić bardziej sprawiedliwym?

W obecnych, polskich realiach warunki konieczne do sprawnego funkcjonowania samorządu terytorialnego nie są niestety spełnione. Niezbędna jest zatem gruntowna reforma, m.in. w zakresie procedur stanowienia prawa czy w przestrzeni edukacji. Wiele trzeba też usprawnić w systemie organizacji i finansowania działalności samorządu terytorialnego. W jaki sposób go przebudować? Czy możliwe jest uzyskanie modelowego systemu finansowania samorządów? Jakie regulacje powinny zostać wprowadzone, a które zniesione?

Jaka reforma finansowania samorządu terytorialnego?

Po latach nieudolnie prowadzonej polityki finansowej, samorząd terytorialny zmaga się obecnie z wieloma problemami strukturalnymi. Należą do nich, m.in.: rosnące niedofinansowanie działalności oświatowej, kontrowersje wokół rządowych funduszy dotacyjnych czy słabość obowiązującego modelu planowania i zagospodarowania przestrzennego. Jakie są pozostałe dysfunkcje systemu finansowania? Jak uwolnić potencjał rozwojowy samorządów? Co zrobić, by poprawić ich wydolność finansową?

Publikacja „Samorządy – nowe otwarcie”

Publikacja "Samorządy - nowe otwarcie" - blisko 50 tekstów ukazujących transformację Polski samorządowej z różnych perspektyw. Autorzy odsłaniają kulisy początków reformy – prezentują jej założenia i najważniejsze cele, które przyświecały "ojcom założycielom" Samorządnej Rzeczpospolitej oraz wskazują kluczowe osiągnięcia i mocne strony samorządów, jak również istotne deficyty, na które należy odpowiedzieć, by sprostać współczesnym wyzwaniom. Czy "nowe otwarcie" okaże się okazją do istotnych reform funkcjonowania oraz finansowania samorządów? Od czego zacząć? Co wymaga zmian prawno-administracyjnych, a co zależy od filozofii i praktyki naszego codziennego działania?

Myśli, które inspirują

Gombrowicz pozwala nam zrozumieć, że jesteśmy niedojrzali, Wojtyła – pokazuje sposób na wyjście z niedojrzałości.

dr Michał Łuczewski

Idee dla Polski

Zapisz się do naszego Newslettera

Na górę
Close